UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम्

UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper are part of UP Board Class 8 Model Papers. Here we have given UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper.

Board UP Board
Class Class 8
Subject Sanskrit
Model Paper Paper 1
Category UP Board Model Papers

UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम्

सत्र-परीक्षा प्रश्न पत्र
कक्षा-8
विषय-संस्कृत (पीयूषम्)

अति लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 1.
आश्रमस्य समीपे का नदी प्रवहति?
उत्तर:
गोमती नदी।

प्रश्न 2.
उपनिषद् किम् उपविशति?
उत्तर:
मातृदेवो भवः

प्रश्न 3.
दीपावली कस्य महोत्सवः अस्ति?
उत्तर:
प्रकाशस्य।

प्रश्न 4.
वर्धमानमहावीरस्य पितुः नाम किम् आसीत्?
उत्तर:
सिद्धार्थः।

प्रश्न 5.
निम्नलिखित पदों का सन्धि-विच्छेद कीजिए-
(क) इत्यासीत्
(ख) त्रिरत्नोपसनयो
उत्तर:

  • (क) इति + आसीत् = इत्यासीत्
  • (ख) त्रिरत्न + उपसनया = त्रिरत्नोपसनयो

प्रश्न 6.
निम्नलिखित पदों का समास विग्रह कीजिए-
(क) लक्ष्मीपूजनम्
(ख) पीताम्बरम्
उत्तर:

  • (क) लक्ष्म्याः + पूजनम् = लक्ष्मीपूजनम्
  • (ख) पीत + अम्बरम् = पीताम्बरम्

प्रश्न 7.
फलवाय-कानां पञ्चवृक्षाणां नामानि लिखत।
उत्तर:
आम्रम्, पनसः, पेरुवृक्षाः, कदली, नारिकेलः |

प्रश्न 8.
कः दुःखितोऽभवत्?
उत्तर:
मुकुल:

प्रश्न 9.
ईसाईजनानां रमणीयं प्रमुख पर्वं किमस्ति?
उत्तर:
क्रिसमसः

प्रश्न 10.
वृक्षेषु कस्य कूर्दनम् आनन्दं ददाति?
उत्तर:
वानरस्य।

प्रश्न 11.
निम्नलिखित पदों की संधि कीजिए-..
(क) अद्य + एव
(ख) पक्षिणः + च
उत्तर:
(क) अचैव
(ख) पक्षिणश्च

प्रश्न 12.
कानि पञ्चमहाव्रतानि सन्ति?
उत्तर:
सत्य – अहिंसा – अस्तेय – ब्रह्मचर्य – अपरिग्रह।

प्रश्न 13.
स्वास्थ्यसंवर्धनाय आश्रमे किं किं भवति?
उत्तर:
नाना विधानां व्यायामाः।

प्रश्न 14.
का प्रमुदिता अभवत्?
उत्तर:
सतीशस्य माता प्रमुदिता अभवत्।

प्रश्न 15.
निम्नलिखित पव का लकार, पुरुष तथा वचन लिखिए- गच्छ
उत्तर:
गच्छ – लोट्लकार, मध्यमपुरुष, एकवचन

लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 16.
जीवने वृक्षाणाम् उपयोगं लिखत।
उत्तर:
जीवने वृक्षाणाम् बहु उपयोगं अस्ति। एभिः विना जीवनः असम्भवः। वृक्षैः पर्यावरणं रक्षितम्। पर्यावरणेन सृष्टि रक्षितम्। सृष्ट्या पृथिवी रक्षितम्।

प्रश्न 17.
यदि भवतः सहपाठी रुग्णः स्यात् तदा भवान् किं करिष्यति? इति लिखत।
उत्तर:
यदि मम सहपाठी रुग्णः स्यात्, तदा अहं तस्य चिकित्सा सेवा-शुश्रूषां च करिष्यामि।

प्रश्न 18.
शब्दों का उचित मिलान कीजिए
UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम् 1
उत्तर :
(i) ब.
(ii) द
(iii) स
(iv) अ

प्रश्न 19.
आश्रमः किं किं शिक्षयति?
उत्तर:
आश्रमः त्याग, तपस्या, परोपकारं उदारतां च शिक्षयति।

दीर्घ उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 20.
‘स्या’ धातु लोट्लकार लिखिए
उत्तर:
UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम् 2

प्रश्न 21.
निम्नलिखित वाक्यों का हिन्दी भाषा में अनुवाद कीजिए
(क) सर्वे जनाः स्वकीयान् गृहान् दीपमालया सज्जयन्ति।
(ख) महावीरस्य मातुः नाम त्रिशला आसीत्।
(ग) सिक्खजना: गुरुग्रन्थसाहबं नमन्ति।
उत्तर:
(क) सभी लोग अपने घरों में दीए सजाते हैं।
(ख) महावीर की माता का नाम त्रिशला था।
(ग) सिक्खजन गुरुग्रंथसाहब को नमस्कार करते हैं।

प्रश्न 22.
निम्नलिखित प्रश्नों का उत्तर संस्कृत में दीजिए
(क) महावीरस्य मनसः विकलतायाः कानि कारणानि आसन्?
(ख) रामः अयोध्या कदा प्रत्यागच्छत् ।
(ग) छात्राणां कृते आश्रमे के के नियमाः आसन्?
उत्तर:
(क) समाजे प्रचलितः आडम्बरः, वर्गभेदः, जीवहिंसा च तस्य मनसः विकलतायाः कारणानि आसन्।
(ख) रामः अयोध्या कार्तिक्याम् अमावस्याम् तिथौ प्रत्यागच्छत्।

 

अर्द्धवार्षिक-परीक्षा प्रश्न-पत्र
कक्षा-8
विषय-संस्कृत (पीयूषम् )

अति लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 1.
निम्नलिखित प्रश्न का उत्तर एक पद में दीजिए
(क) नारिकेलफलाम्बुवत् का आगच्छति?
उत्तर:
लक्ष्मी।

प्रश्न 2.
निम्नलिखित पदों के समानार्थक लिखिए
(क) गङ्गा
(ख) समुद्रः
उत्तर:

  • (क) जाह्नवी
  • (ख) जलधिः

प्रश्न 3.
निम्नलिखित धातुओं में ‘क्वा’ प्रत्यय जोड़कर पदों की रचना कीजिए- ।
(क) पठ्
(ख) गम्
उत्तर:

  • (क) पठ् + क्त्वा = पठित्वा
  • (ख) गम् + क्त्वा = गत्वा

प्रश्न 4.
निम्नलिखित पदों की विभक्ति एवं वचन लिखिए
(क) मित्राणि (ख) क्रीडाक्षेत्रात्
उत्तर:
(के) मित्राणि – प्रथमा / द्वितीया विभक्ति, बहुवचन
(ख) क्रीडाक्षेत्रात् – पञ्चमी विभक्ति, एकवचन

प्रश्न 5.
निम्नलिखित पदों के लकार, पुरुष तथा वचन लिखिए
(क) अवदत्
(ख) छात्राः
उत्तर:
(क) अवदत् – ललकारे, प्रथमपुरुष, एकवचन
(ख) छात्राः – ललकार, प्रथमपुरुष, बहुवचन

प्रश्न 6.
किसने कहा?
(क) त्वं सहस्रबुधिः असि।
(ख) एतस्मिन् जलाशये बहवः मत्स्याः सन्ति
उत्तर:
(क) शतबुद्धि
(ख) धीवर

प्रश्न 7.
अनीयर् प्रत्यय की सहायता से पद बनाइए
(क) वन्द्
(ख) पूज्
उत्तर:

  • (क) वन्द् + अनीयर् = वन्दनीयम्
  • (ख) पूज् + अनीयर् = पूजनीयम्

प्रश्न 8.
कस्याः शक्रसमो भर्ता?
उत्तर:
कैकेय्या।

प्रश्न 9.
जलाशये बहवः के सन्ति?
उत्तर:
मत्स्या

प्रश्न 10.
भारतस्य ललाटे किमस्ति?
उत्तर:
हिमाद्रिः।

प्रश्न 11.
निम्नलिखित ‘पद की विभक्ति एवं वचन लिखिए धीवराः
उत्तर:
प्रथमा विभक्ति, बहुवचन।

प्रश्न 12.
निम्नलिखित क्रियापद के लकार, पुरुष तथा वचन लिखिए ददाति
उत्तर:
ललकार, प्रथम पुरुष, एकवचन

प्रश्न 13.
निम्नलिखित समासों का समास विग्रह कीजिए
(क) जालमध्ये
(ख) जन्मस्थानम्
उत्तर:
(क) जालस्य मध्ये
(ख) जन्मस्थ स्थानम्

प्रश्न 14.
सन्धि-विच्छेद कीजिए
(क) महर्षि
(ख) इत्युक्तम्
उत्तर:
(क) महा + ऋषि = महर्षि
(ख) इति + उक्तम् = इत्युक्तम्

लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 15.
‘वन’ शब्द रूप की द्वितीया विभक्ति लिखिए।
उत्तर:
UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम् 3

प्रश्न 16.
वयं भारतीयाः किं किम् अप्रयामः?
उत्तर:
वयं भारतीयाः धनं-जीवनं अप्रयामः।

प्रश्न 17.
निम्नलिखित में समास विग्रह करते हुए समास का नाम लिखिए
(क) दुष्टचेतसाम्
(ख) मत्स्यकूर्मण्डूकाः
उत्तर:
(क) दुष्टचेतसाम् = दुष्टस्य चेतसाम् – तत्पुरुष समास
(ख) मत्स्यकूर्मण्डूकाः = मत्स्य – कूर्म – मण्डूकाः च – द्वन्द्व समास

प्रश्न 18.
निम्नलिखित वस्तुओं का नाम संस्कृत में लिखिए
(क) स्याही
(ख) कागज
(ग) पेंसिल
(घ) कलम
उत्तर:
(क) मसि
(ख) कागदः, पत्रम्
(ग) तूलिका
(घ) कलम:, लेखनी

दीर्घ उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 19.
निम्नलिखित शब्दों के विलोम लिखिए.
(क) उदारः
(ख) निजः
(ग) सुखम्
(घ) सबलः
उत्तर:
(क) कृपणः
(ख) परः
(ग) दुखम्
(घ) निर्बलः

प्रश्न 20.
निम्नलिखित पदों में ‘तुमुन् प्रत्यय जोड़कर पदों की रचना कीजिए
(क) पद्
(ख) चल्
(ग) गम्
(घ) हस्
उत्तर:
(क) पठ् + तुमुन् = पठितुम्
(ख) चल् + तुमुन् = चलितुम्
(ग) गम् + तुमुन् = गन्तुम्
(घ) हस् + तुमुन् = हसितुम्

प्रश्न 21.
निम्नलिखित पदों में सन्धि-विच्छेद कीजिए
(क) तवेदम् (ख) मेऽन्या
(ग) मधुमयजलैभरतभुवम्
(घ) तथोत्सङ्गे
उत्तर:
(क) तवेदम् = तव + इदम्
(ख) मेऽन्या = में + अन्या
(ग) मधुमयजलैर्भारतभुवम् = मधुमय जलैः + भारत भुवम्
(घ) तवोत्सङ्ग = तव + उत्सङ्गे

वार्षिक-परीक्षा प्रश्न-पत्र
कक्षा-8
विषय-संस्कृत (पीयूषम्)

अति लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 1.
निम्नलिखित पदों में प्रयुक्त उपसर्ग अलग कीजिए।
(क) अभिलषति
(ख) प्रयत्नम्
उत्तर:
(क) अभिलषति – अभिः
(ख) प्रयत्नम् – प्र .

प्रश्न 2.
निम्नलिखित शब्दों के विपरीतार्थक लिखिए
(क) वैरेण
(ख) त्यज्यताम्
उत्तर:
(क) प्रेम्ण
(ख) गृह्यताम्

प्रश्न 3.
शरीराणि’ पद के शब्द, विभक्ति तथा वचन लिखिए।
उत्तर:
शरीराणि – शरीरम्, प्रथमा ।द्वितीया विभक्ति, बहुवचन।

प्रश्न 4.
द्रोणाचार्यः कति दिनानि सेनापतिः आसीत्?
उत्तर:
द्रोणाचार्यः पञ्च दिनानि सेनापतिः आसीत्।।

प्रश्न 5.
निम्नलिखित शब्दों के विलोम लिखिए
(क) नूनम्
(ख) अन्ते
(ग) वीराः
(घ) विनम्
उत्तर:
(क) प्रायः
(ख) आदौ
(ग) कापुरुषाः
(घ) रात्रिः

प्रश्न 6.
अर्जुनं विहाय चक्रव्यूह-भेदन-विधिं कः अजानात्?
उत्तर:
अभिमन्युः।

प्रश्न 7.
भगवान् बुद्धः शिष्येभ्यः प्रथमज्ञानोपदेशं कुत्र अददात्?
उत्तर:
सारनाथे।

प्रश्न 8.
निम्नलिखित पव की विभक्ति एवं वचन बताइए- ऐतिहासिकस्य
उत्तर:
षष्ठी विभक्ति, एकवचन।

प्रश्न 9.
त्रयोदशे दिने कः सेनापतिः आसीत्?
उत्तर:
त्रयोदशे दिने द्रोणाचार्य: सेनापति आसीत्।।

प्रश्न 10.
तपः कृत्वा किं पूरयेम?
उत्तर:
तपः कृत्वा वाञ्छाकमनीयं पूरयेम।

प्रश्न 11.
भारतीयैः किम् त्यज्यताम्?
उत्तर:
भारतीयैः विभेदं त्यज्यताम्।

प्रश्न 12.
पुराणः पुरुषः कः?
उत्तर:
श्रीकृष्णः

प्रश्न 13.
कं पावकः न वहति?
उत्तर:
आत्मनम् पावकः न दहति।

प्रश्न 14.
द्रोणाचार्यः विजयाय किं रचितवान्?
उत्तर:
द्रोणाचार्य: विजयाय चक्रव्यूहम् रचितवान्।

प्रश्न 15.
भारतमाता मन्दिरं कुत्र अस्ति?
उत्तर:
सारनाथे।

लघु उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 16.
निम्नलिखित सब्जियों के नाम संस्कृत में लिखिए
(क) भिंडी
(ख) मूली
(ग) परवल
(घ) करेला
उत्तर:
(क) कोशातकी
(ख) मलकम्
(ग) पटोलः
(घ) कारवेल्लम्

प्रश्न 17.
निम्नलिखित शब्दों के समानार्थक लिखिए
(क) एकाकी
(ख) युद्धम्
(ग) सेनापतिः
(घ) हतवान्
उत्तर:
(क) एकाकी – एकला
(ख) युद्धम् – समरः
(ग) सेनापतिः – चमूपतिः
(घ) हतवान् – मारितवान्

प्रश्न 18.
निम्नलिखित पदों की विभक्ति एवं वचन लिखिए|
(क) विजयाय
(ख) पराक्रमेण
उत्तर:
(क) विजयाय – चतुर्थी विभक्ति, एकवचन
(ख) पराक्रमेण – तृतीया विभक्ति, एकवचन

प्रश्न 19.
निम्नलिखित पदों की सन्धि करके उनके नाम लिखिए
(क) कर्मणि + एव
(ख) ग्लानिः + भवति
उत्तर:
(क) कर्मणि + एव = कर्मण्येव – यण सन्धि
(ख) ग्लानिः + भवति – ग्लानिर्भवति – विसर्ग सन्धि

दीर्घ उत्तरीय प्रश्न

प्रश्न 20.
निम्नलिखित पदों का सन्धि-विच्छेद कीजिए
(क) कोषालयः
(ख) राष्ट्रकता
(ग) तपश्र्चया
(घ) एकेकेन
(ङ) भूतलेऽस्मिन्
उत्तर:
(क) कोषालय = कोष + आलयः
(ख) राष्ट्रकता = राष्ट्र + एकता।
(ग) तपश्र्चया = तपस् + चर्या
(घ) एकेकैन = एक + एकेन
(ङ) भूतलेऽस्मिन् = भूतले + अस्मिन्

प्रश्न 21.
‘दृश’ (पश्य) धातु रूप विधिलिङ्लकार में लिखिए।
उत्तर:
UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम् 4

प्रश्न 22, रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए|
(क) इदं भारतं ………. तुल्यम्।।
(ख) तदर्थं धनं जीवनं च …………. |
(ग) अनेकानि रूपाणि, भाषा ………… |
(घ) प्रियं भारतं …………………….. दर्शनीयम्।
(ङ) वयं भारतीयां …………… नमामः।
उत्तर:
(क) देवलोकेन्
(ख) अप्रयामः
(ग) अनेकाः
(घ) सर्वथा
(ङ) स्वदेशम्

We hope the UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम्, help you. If you have any query regarding UP Board Class 8 Sanskrit Model Paper संस्कृत पीयूषम्, drop a comment below and we will get back to you at the earliest.

error: Content is protected !!
Scroll to Top